Τον Αργύρη είχα να τον δω από τα φοιτητικά μας χρόνια στο Πολιτικό της Νομικής. Τέλη της δεκαετίας του 80. Κάναμε κολλητή παρέα τότε. Λίγη επανάσταση, λίγο πανεπιστήμιο, λίγη δουλειά, χαβαλές, γκόμενες, πολλοί δίσκοι βινυλίου, πολλή φαντασία, πολύ αλκοόλ, κάνα τσιγαριλίκι που και που, μαζί με ατέλειωτες συζητήσεις για την «Κοινωνία του θεάματος» του Γκυ Ντεμπόρ, για το τι ήθελε να πει ο Μπουνιουέλ στον «Ανδαλουσιανό Σκύλο» και για το πώς διεκδικεί κανείς το ανέφικτο. Καλά ήταν. Τα καταναλώσαμε όλα και μετά πήρε ο καθένας το δρόμο του.
Στα χρόνια που μεσολάβησαν δεν έτυχε ποτέ να συναντηθούμε. Κάποια στιγμή είχα ακούσει πως είχε επιστρέψει στη γενέτειρα πόλη του κι είχε ανοίξει μια δική του επιχείρηση που πήγαινε πολύ καλά. Προχθές τον αναγνώρισα μετά από αρκετή προσπάθεια μέσα στο μετρό. Εγώ όρθιος, εκείνος καθόταν, ο συρμός γεμάτος κόσμο. Παρατηρώντας τον αρκετή ώρα μέχρι να τον αναγνωρίσω, συνειδητοποίησα πως η όψη του είχε κάτι που δεν μπορούσα εύκολα να το περιγράψω. Αυτό συνέβη διότι δεν τον κοίταζα με την αφηρημένη προσοχή που έχω συνήθως μέσα στο πλήθος των επιβατών. Τον κοίταζα με την προσοχή που κοιτάζει κανείς ένα σύμβολο. Συμβόλιζε τον κανένα αλλά και τον καθένα. Στην επόμενη στάση όρμησε προς την πόρτα και αποβιβάστηκε βιαστικά. Δεν πρόλαβα να του μιλήσω. Αλλά καθώς απομακρυνόταν με ταχύ βήμα στην αποβάθρα, κατέληξα στη διάγνωση της όψης του. Επρόκειτο για πλήξη!
Δύσκολα μπορεί να βρει κανείς έναν ακριβή ορισμό της πλήξης. Συνήθως συγχέεται με τη βαρεμάρα και σε άλλες περιπτώσεις με την κακοκεφιά, την κόπωση ή μια αόριστη μελαγχολία που κάνει τα πρόσωπα σκεφτικά χωρίς το μυαλό να σκέφτεται απολύτως τίποτα. Πράγματι, η πλήξη μπορεί να συνδέεται με όλα αυτά, μπορεί να τα εμπεριέχει ως συστατικά, αλλά δεν εξαντλείται σε αυτά. Είναι κάτι πιο βαθύ, πιο οξύ και πιο θεμελιακό μέσα στον ανθρώπινο ψυχισμό.
Η πλήξη είναι κατά τη γνώμη μου ένας σωματοποιημένος μηδενισμός. Μια αίσθηση κενότητας ή και χάους για τα πράγματα και τον κόσμο, η οποία μεταφρασμένη ως πλήξη έχει ένα και μόνο «αντίδοτο»: τον καταναλωτισμό. Μέσα στην πλήξη, μέσα σε αυτόν τον σωματοποιημένο μηδενισμό, τίποτα δεν έχει αληθινό νόημα και αξία αν δεν μπορείς να το καταναλώσεις. Προϊόντα, εμπειρίες, άνθρωποι, ο πλανήτης ολόκληρος, καταναλώνονται για τη διασκέδαση της πλήξης. Για αυτό όσο υποχωρεί, μέσα στη σημερινή κρίση, η δυνατότητα μεγάλων δόσεων αυτού του «αντίδοτου», τόσο η πλήξη επελαύνει ακάθεκτη.
Αυτή η «φιλοσοφία» της πλήξης έχει σκεπάσει τις δυτικές κοινωνίες τις τελευταίες δεκαετίες. Αφού πρώτα υπονόμευσε και έθαψε ιδεολογίες, αξίες, θρησκείες, παραδόσεις και αρετές, δεν έκανε άλλο παρά να σκορπά τη φήμη πως τα πάντα είναι εύθραυστα και εφήμερα, πως στερούνται αληθινού νοήματος, πως ζούμε στην πραγματικότητα μέσα σε ένα ολοστρόγγυλο μηδέν και άρα αν υπάρχει κάτι «συνετό» αυτό είναι μόνον να καταναλώνεις και να ξοδεύεις ό,τι προλάβεις. Ένα Pal Zileri κοστούμι, μια Hermes, ένα iPad, ένα «one night stand», μια μεζονέτα στα βόρεια ή στα νότια, είναι καταναλώσεις ικανές να ξορκίσουν τον δαίμονα της πλήξης. Αλλά όχι για πολύ. Μετά πρέπει κι άλλο… κι άλλο… κι άλλο…
Έτσι, η πλήξη δημιούργησε ένα κελί χωρίς όρια. Ένας φυλακισμένος μπορεί να αποδράσει, μπορεί να ονειρεύεται μια εξέγερση ή μπορεί να ελπίζει πως θα γίνει ένας σεισμός για να καταρρεύσουν οι τοίχοι της φυλακής του. Ο άνθρωπος της πλήξης όμως, στερημένος από το «αντίδοτο» του καταναλωτισμού, μπορεί να βρει νόημα; Μπορεί να σκεφτεί και να πράξει αλλιώς;
Α ρε Αργύρη …. σε τι σκέψεις με έβαλες! Τη ζωή σου, τελικά, πρέπει να τη διαβάζεις ξανά και ξανά για την καταλάβεις. Έτσι, το βράδυ όταν γύρισα σπίτι το «πήρα αλλιώς». Δεν έκανα την πληκτική ερώτηση «τι θα φάμε;», ούτε άνοιξα την τηλεόραση. Πήγα κατευθείαν στην κουζίνα κι άρχισα να αυτοσχεδιάζω με ό,τι έβρισκα. Εντάξει, δεν είμαι ο Σκαρμούτσος αλλά κατάφερα να φτιάξω δυο πιάτα πράσινης σαλάτας με καλοψημένο μπέικον, τριμμένο τυρί γκούντα, καλαμπόκι, μικρά τοματίνια, πράσινες πιπεριές, τραγανά νάτσος και την περιέλουσα με μια δικής μου έμπνευσης σως από γιαούρτι. Παρουσιάζοντας τη δημιουργία μου αναφώνησα «Βίβα Μέξικο!». Η γυναίκα μου είχε μείνει έκ – πληκτη! Με φίλησε με ένα πάθος που είχε καιρό να μου δείξει.
Η δυνατότητα του «αλλιώς» υπάρχει πάντα και μπορεί πάντα να κάνει την έκπληξη! Είχα την απάντησή μου.
ΣΟΥΣΑΜΙ ΑΝΟΙΞΕ 