Την περασμένη βδομάδα είχα τη χαρά και την τύχη μαζί με καλούς φίλους να παρουσιάσουμε και να συζητήσουμε σε μια όμορφη και ζεστή βραδιά στο φιλόξενο «Εναλλακτικό Βιβλιοπωλείο», το βιβλίο του Κώστα Λάμπου «Ποιος φοβάται το υδρογόνο;». Η συζήτηση δεν είναι καινούργια, αφού την πρόβλεψη πως «το νερό είναι ο μελλοντικός άνθρακας» την κάνει πρώτος ο Ιούλιος Βερν, το 1875 στην «Μυστηριώδη Νήσο» του!
Έκτοτε βέβαια «κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι», ωστόσο ο 21ος αιώνας θα μπορούσε να κάνει πραγματικότητα την επιστημονική φαντασία καθώς υπάρχουν πλέον οι τεχνολογικές προϋποθέσεις που θα επέτρεπαν την αξιοποίηση των μεγάλων ενεργειακών δυνατοτήτων του υδρογόνου, χωρίς να δημιουργούνται καυσαέρια που είναι και η κύρια αιτία του φαινομένου του θερμοκηπίου. Στην παγκόσμια ατζέντα το ζήτημα του υδρογόνου μπήκε δυναμικά το 2002, με το βιβλίο «Η οικονομία του υδρογόνου» του Τζέρεμι Ρίφκιν μέσα από τις σελίδες του οποίου οραματίζεται την αυγή μιας νέας οικονομίας που θα έχει ως κινητήρια δύναμη το υδρογόνο και η οποία θα αλλάξει εκ βάθρων τη φύση της αγοράς, των πολιτικών και κοινωνικών δομών όπως τις γνωρίζουμε σήμερα, ακριβώς όπως συνέβη με το κάρβουνο και την ατμοκίνηση στο ξεκίνημα της Βιομηχανικής Εποχής.
Παρά τη συζήτηση που άνοιξε, φαίνεται πως η τεχνολογία του υδρογόνου τελεί εν αναμονή, η χρήση της γίνεται πειραματικά και περιορισμένα, κι αντιμετωπίζεται περισσότερο σαν μια ενεργειακή εφεδρεία του μέλλοντος παρά σαν μια γενναία στροφή που πρέπει να γίνει «εδώ και τώρα». Διότι κάτι τέτοιο θα επέφερε ριζικές αναδιατάξεις στον τρόπο που είναι οργανωμένες οι σύγχρονες κοινωνίες και οικονομίες, αφού θεωρητικά τουλάχιστον με νέες τεχνολογίες ηλεκτρόλυσης νερού θα μπορούσε να εξασφαλιστεί ενεργειακή αυτονομία για ένα νοικοκυριό, για μια κοινότητα, για μια παραγωγική μονάδα, για μια πόλη, κοκ. Φαίνεται πως οι αντιστάσεις των lobbies των ορυκτών καυσίμων είναι τεράστιες καθυστερώντας την ανάπτυξη τεχνολογιών υδρογονοενέργειας, οι οποίες θα επέφεραν «σεισμικές» αλλαγές στο σημερινό παγκόσμιο status quo.
Tο υδρογόνο και η χρήση του θα μπορούσαν να δώσουν απαντήσεις στην κρίση τριών επιπέδων (φυσικό, κοινωνικό, προσωπικό) που συναρθρώνουν τη βαθιά παγκόσμια κρίση των ημερών μας. Κρίση που αποτυπώνεται πάνω στην καθημερινότητα για τεράστιες πληθυσμιακές μάζες ανθρώπων (όχι μόνο στον Τρίτο Κόσμο αλλά και στις ζώνες «τρίτου κόσμου» που δημιουργούνται και διευρύνονται διαρκώς μέσα στις δυτικές κοινωνίες) , πάνω στη φύση και στον πλανήτη αλλά και πάνω σε ό,τι θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε ως «εσωτερική ζωή» του ανθρώπου.
Το βιβλίο του Κώστα Λάμπου είναι αρκετά διαφωτιστικό για το πώς η οικονομία του υδρογόνου θα μπορούσε να επιφέρει μια μεγάλη μεταστροφή στην παραγωγική δομή και το πολιτικό εποικοδόμημα των ημερών μας, ανοίγοντας το δρόμο σε κοινωνίες με υψηλότερο βαθμό αυτενέργειας και αυτονομίας από τις ποικιλώνυμες εξουσίες που τις απομυζούν.
Ασφαλώς τέτοια και τόσο προωθημένα αιτήματα είναι δύσκολο να τεθούν με όρους πλατιάς συλλογικής διεκδίκησης. Ταυτόχρονα όμως ο καθένας καταλαβαίνει ότι αντί να είναι σε θέση να αποφασίσει μεταξύ πραγματικών εναλλακτικών λύσεων, είναι μόνο σε θέση να εκλέξει τα πρόσωπα και τα ονόματα εκείνων που θα επιβάλουν προσυσκευασμένες και αναπόφευκτες αποφάσεις επάνω τους.
Συμβαίνει λοιπόν ιστορικά, η στιγμή της πιο μεγάλης αμηχανίας να είναι η στιγμή της πιο μεγάλης ανάγκης. Σε τέτοιους ιστορικούς κόμβους είναι ανάγκη για νέα πολιτικά υποκείμενα που θα διεκδικήσουν να εκπροσωπήσουν και να εκφράσουν τους πολλούς μειονεκτούντες έναντι των ελίτ , που οφείλουν να επεξεργαστούν προγράμματα δράσης και πολιτικά σχέδια, τα οποία θα αξιώνουν μια ρηξιακή δυναμική με αυτό που υπάρχει για χάρη αυτού που δεν υπάρχει ακόμη. Έτσι μόνο μπορεί να διαμορφώνεται το μέλλον ως κάτι ριζικά διαφορετικό από την απλή αναπαραγωγή του παρόντος ή ακόμη χειρότερα του παρελθόντος. Σε αυτή την κατεύθυνση, το αίτημα για την επιτάχυνση της μετάβασης στην οικονομία του υδρογόνου, ασφαλώς και μπορεί να γίνει αιχμή του δόρατος και καταλυτική δύναμη αλλαγής.
Δείτε το βίντεο ολόκληρης της παρουσίασης
Πρώτη δημοσίευση: ΜyΠΕΝΤΕΛΗ
ΣΟΥΣΑΜΙ ΑΝΟΙΞΕ 