Μια από τις πιο πρωτότυπες εκφράσεις με τις οποίες επιχειρήθηκε να χαρακτηριστεί το παγκόσμιο «σήμερα» είναι: «the recommendation age», η εποχή των συστάσεων. Οι συστάσεις (και οι αυτοσυστάσεις) είναι αυτές που ανοίγουν «μονοπάτια» μέσα στην πυκνή «ζούγκλα» των πληροφοριών και πολύ δικαιολογημένα ο Dunkan Watts παραλλάσσοντας την περίφημη ρήση του Bill Clinton «it’s the economy, stupid», συνόψισε τη νέα πραγματικότητα με τη φράση: it’s the network, stupid! Τα δίκτυα και οι ψηφιακές κοινότητες αποκτούν πρωταγωνιστικό ρόλο στις καθημερινές επιλογές μας καθώς οι άνθρωποι διαβάζουν, ακούνε, παρακολουθούνε, αγοράζουν ότι διαβάζουν, ακούνε, παρακολουθούνε, αγοράζουν οι άλλοι άνθρωποι. Τόσο απλά.
Αυτή η νέα πραγματικότητα έχει καταλυτικές επιδράσεις για την πολιτιστική βιομηχανία με την ευρύτερη δυνατή έννοια. Δημοφιλία σήμερα σημαίνει πως πολλοί σύνδεσμοι (links) παραπέμπουν σε μένα. Όταν κανένας δεν παραπέμπει στην ιστοσελίδα μου ή δεν βρίσκεται σε διάδραση με τις προσωπικές μου social media pages ουσιαστικά δεν υπάρχω, στο βαθμό που η ορατότητα και η συνδεσιμότητα στο διαδίκτυο συγκροτούν αυτό που έχει χαρακτηριστεί ως exposure culture, «πολιτισμός του εκτίθεσθαι» σε ελεύθερη μετάφραση.
Ο κόσμος αλλάζει. Το amazon πουλάει σήμερα περισσότερα βιβλία που μέχρι χθες δεν θα είχαν καμία τύχη να πουληθούν από τα ράφια ενός παραδοσιακού βιβλιοπωλείου. Κάτι παρόμοιο ισχύει και με το iTunes όπου τα mega hits και τα b sides καταχωρούνται με τον ίδιο τρόπο σε μια τράπεζα δεδομένων και είναι εξίσου προσβάσιμα, την ώρα που τo MySpace και το youtube είναι παγκόσμιοι συναθροιστές του «user created content» για επίδοξους νέους δημιουργούς.
Με λίγα λόγια, η ψηφιακή επανάσταση έχει δημιουργήσει καινούργια δίκτυα, νέες κοινότητες και καινοτόμες μορφές διαδραστικότητας, μεταμορφώνοντας την παραγωγή και την διανομή των ήδη καθιερωμένων μορφών τέχνης και επιτρέποντας σε καινούργιες μορφές τέχνης, πολιτιστικής έκφρασης και δημιουργίας να αναδυθούν. Είναι αυτονόητο πλέον πως ο πολιτισμός και η δημιουργικότητα συναντώνται αναγκαστικά με την τεχνολογία και μόνο μέσα από τη γόνιμη και «έξυπνη» συνάντησή τους, μπορούν να γεννηθούν πολιτιστικά προϊόντα ευρείας απεύθυνσης και υψηλής προστιθέμενης αξίας για τους χρήστες του διαδικτύου παγκοσμίως.
Χρειαζόμαστε λοιπόν καλλιτέχνες και ευρύτερα δημιουργούς, οι οποίοι να αντιλαμβάνονται την δυναμική και τις προσφερόμενες δυνατότητες των νέων τεχνολογιών επικοινωνίας και πληροφορικής. Σε αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να ενθαρρύνουμε κοινότητες και άτομα να βλέπουν τον εαυτό τους σαν πρεσβευτές της πολιτιστικής και καλλιτεχνικής τους εμπειρίας, που αναζητούν κοινό τόσο σε τοπικό και εθνικό, όσο και σε διεθνές επίπεδο. Η μεγάλη πρόκληση για την τέχνη, την κουλτούρα και την πολιτιστική κληρονομιά είναι να φέρουν κοντά ανθρώπους από διάφορες κοινότητες με τρόπους που θα επιτρέψουν την έκφραση της ιδιαίτερης ταυτότητας και των καλλιτεχνικών φιλοδοξιών τους, έτσι ώστε αυτά τα στοιχεία να έχουν μια σταθερή επιρροή σε τοπικό, αλλά και μέσω διαδικτύου σε παγκόσμιο επίπεδο.
Γίνεται; Όλα γίνονται! Αυτό ήταν και το συμπέρασμα του πολύ επιτυχημένου Workshop για την Δημιουργική Οικονομία, τις Ψηφιακές Υπηρεσίες και τα Κοινωνικά Δίκτυα που οργάνωσε τη Δευτέρα 15.2.2016 η i-Dialogue με ιδιαίτερη μεγάλη προσέλευση κοινού. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν από δέκα καταξιωμένους στο χώρο τους mentors ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον storytelling ενιαίας καταγραφής διαφορετικών γνώσεων, εμπειριών, βιωμάτων αλλά και προτάσεων για καινοτόμες λύσεις σε θέματα Πολιτιστικής Επιχειρηματικότητας, Τεχνολογίας, Επικοινωνίας, Ανάλυσης Δεδομένων, Δημιουργικής Οικονομίας, Διαδικτυακής Ασφάλειας, Πνευματικών Δικαιωμάτων, Οπτικής Επικοινωνίας κ.ά.
Η αξιοποίηση του Workshop από την ομάδα έρευνας της i-Dialogue, φιλοδοξούμε να οδηγήσει στο άμεσο μέλλον:
- στην καταγραφή/ανάπτυξη ερευνητικού/εκπαιδευτικού/επιμορφωτικού περιεχομένου και την διανομή του.
- στον σχεδιασμό/ανάπτυξη/αξιοποίηση νεοφυούς Λογισμικού από τις συνεργαζόμενες με την i-Dialogue επιχειρήσεις.
- στην ανάπτυξη νέων Μορφών Κοινωνικών Δικτύων και Ψηφιακών Κοινοτήτων.
- στην ανάπτυξη Νέων Μοντέλων Επιχειρηματικότητας.
Με τα λόγια του επικοινωνιολόγου Norbert Bolz «ο κόσμος της παγκόσμιας επικοινωνίας είναι πλέον μια γιγαντιαία επιφάνεια εργασίας, όπου δεν υπάρχουν πια τεχνικώς προνομιούχοι τόποι και όπου όλες οι ιεραρχίες έχουν ισοπεδωθεί». Σε αυτή την «γιγαντιαία επιφάνεια εργασίας», στην οποία κάποιοι βλέπουν κινδύνους και απειλές, τα δημιουργικά μυαλά μπορούν να δουν πρωτόγνωρες ευκαιρίες. Αρκεί όποιος προσανατολίζεται σε αυτόν τον «θαυμαστό καινούργιο κόσμο» να κατανοήσει τα μέσα, τα εργαλεία και τη φιλοσοφία που τον καθορίζει. Είναι ο λόγος που στο εν λόγω workshop έκλεισα την εισαγωγική παρουσίασή μου με μια ρήση του Φερνάντο Πεσσόα από τον διάσημο «Αναρχικό Τραπεζίτη» του: “I’m as much an anarchist in theory as I am in practice”.
