Αυτό που δεν ξέρουμε…

Η τέχνη στέλνει μηνύματα στην τέχνη της ζωής. Όπως εν προκειμένω με το γεωμετρικό έργο ενός σύγχρονου Ισπανού καλλιτέχνη, του Fernando Daza, στο οποίο προσωπικά βλέπω μια «αρχαϊκή» mandala. Το παγκόσμιο συλλογικό ασυνείδητο από τον αχανή βυθό της τρικυμίας που ζούμε στην επιφάνεια της ιστορίας,  εκφράζει την προτροπή για επιστροφή στα θεμελιώδη. Και ποια είναι αυτά; Πρώτον ότι οι μάζες γίνονται πάντα εστίες ψυχικών επιδημιών. Δεύτερον όσοι/ες το αντιλαμβάνονται αναζητούν καταφύγιο προστασίας και αναγεννητικού μετασχηματισμού, όπως συμβολίζεται από τα ινδικά mandala.
Υπάρχει μια ωραία σχετική ιστορία. Κάποτε ένας ιδιότροπος γέρος ζούσε σε μια σπηλιά, όπου είχε καταφύγει για να σωθεί από το θόρυβο των χωριών. Ο κόσμος έλεγε πως είναι μάγος και γι αυτό ο γέρος είχε μαθητές που ήλπιζαν να μάθουν από αυτόν την τέχνη της μαγείας. Ο ίδιος όμως δεν ενδιαφερόταν καθόλου γι αυτό. Το μόνο που ήθελε ήταν να μάθει αυτό που δεν γνώριζε, αλλά που ήταν σίγουρος πως συμβαίνει συνέχεια. Αφού διαλογίστηκε για πάρα πολύ καιρό πάνω σε εκείνο που βρίσκεται πέρα από το διαλογισμό, δεν έβλεπε καμία άλλη διέξοδο από το να πάρει ένα κομμάτι κόκκινη κιμωλία και να αρχίσει να σχεδιάζει κάθε είδους διαγράμματα πάνω στους τοίχους της σπηλιάς, για να βρει τη μορφή που μπορεί να είχε αυτό που δεν ήξερε. Μετά από πολλές προσπάθειες ανακάλυψε τον κύκλο. «Αυτό είναι σωστό» είπε. «Και τώρα θα κάνω ένα τετράπλευρο μέσα του!». Το σχεδίασε και αισθάνθηκε πως το σχήμα ήταν ολοκληρωμένο. Οι μαθητές του ήταν περίεργοι αλλά το μόνο που καταλάβαιναν ήταν πως ο γέρος κάτι σκάρωνε και θα έδιναν τα πάντα να ανακαλύψουν τι είναι αυτό. Όταν τον ρωτούσαν «τι κάνεις εκεί;» αυτός δεν απαντούσε. Όταν όμως ανακάλυψαν το σχήμα στον τοίχο και είπαν «Να, αυτό είναι!», άρχισαν όλοι να αντιγράφουν και να μιμούνται το σχήμα. Αλλά με αυτό τον τρόπο αντέστρεψαν όλη τη διαδικασία χωρίς να το καταλάβουν. Έφτιαξαν πρώτα το αποτέλεσμα ελπίζοντας πως έτσι θα επαναλαμβανόταν από μόνη της, η διαδικασία που είχε οδηγήσει σε αυτό. Έτσι συνέβη τότε και έτσι εξακολουθεί να συμβαίνει και τώρα.