ΣΟΥΣΑΜΙ ΑΝΟΙΞΕ

Ο 21ος αιώνας από το ξεκίνημά του, μας έδειξε πως κάθε μέρα του θα είναι ημέρα της κρίσης. Από το «χτύπημα» στους δίδυμους πύργους μέχρι την προσφυγική κρίση και από τη «φούσκα» των τραπεζοχρηματιστηριακών αξιών μέχρι την κλιματική κρίση. Όλες οι κρίσεις εργαλειοποιούνται. Όλες οι κρίσεις αποκαλύπτουν τα κράτη ως εντολοδόχους των ελίτ, διαρρηγνύοντας κάθε σχέση εμπιστοσύνης με την κοινωνία. Ακόμη και σήμερα, 20 χρόνια μετά, οι συγγενείς και οικογένειες των θυμάτων δεν έχουν πρόσβαση σε απόρρητα αρχεία του FBI που αποδεικνύουν το ρόλο της Σαουδικής Αραβίας στο τρομοκρατικό χτύπημα. Κι αυτά συμβαίνουν ενώ οι ΗΠΑ ταπεινώνονται σήμερα στο Αφγανιστάν καθώς οι Ταλιμπάν προελαύνουν στην Καμπούλ.
Την ίδια εργαλειοποίηση και υποκρισία βιώνουμε και με την παγκόσμια εκστρατεία εμβολιασμού, όταν τα εμβόλια αποδεικνύονται και αναποτελεσματικά και επικίνδυνα. Γιατί τίποτα δεν αντιμετωπίζεται με όρους αλήθειας αλλά με όρους ανακατανομής των πόρων από την κοινωνία προς τις ελίτ. Το ίδιο συμβαίνει και με την κλιματική κρίση. Έχουν ρίξει 10.000 πυρηνικές βόμβες στον πλανήτη κάνοντας δοκιμές αλλά μεταθέτουν το βάρος στον κυρ Απόστολο στη Β. Εύβοια που προσπαθεί με ένα κλαρί να σβήσει τη φωτιά που καίει το βιος του.
Η μεσαία τάξη της αισιοδοξίας και της προόδου δεν μένει πια εδώ. Μαζί της κλυδωνίζεται και η δημοκρατία. Με βασικό όπλο τον εργαλειοποιημένο επιστημονισμό η διαχείριση των κρίσεων δεν στοχεύει στην πραγματική επίλυσή τους αλλά στη δημιουργία υπεραξιών για τις ελίτ. Σε μια χώρα που βρίσκεται στην κορυφή του παγκόσμιου Real Estate, είναι προφανές πως το Κράτος λειτουργεί ως Ανώνυμη Εταιρεία Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία.
Έτσι, κατεστραμμένοι άνθρωποι που ζούσαν στη μικροκλίμακα της αυτάρκειας και της συμβιωτικής σχέσης με τα δάση, έγιναν μέσα σε μια νύχτα όμηροι του Κράτους. Και τώρα η γη τους θα περάσει στην «εταιρική κοινωνική ευθύνη» και οι μηχανές των ΕΣΠΑ ξεκίνησαν να ζεσταίνονται.
Στην πραγματικότητα όμως η μητέρα – γη έχει μόνο ανάγκη λίγο καιρό να θρηνήσει όλα τα παιδιά της και μετά με λίγο νερό θα είναι έτοιμη, αγόγγυστα όπως πάντα, να αναγεννήσει τον παράδεισο. Η λαϊκή σοφία όπως τη βρήκα αποτυπωμένη σε μια ανάρτηση στα κοινωνικά δίκτυα είναι σαφής: «Πρεπ’ να μουλιάσει η γης, να κρυώσουν τα σπόρια για να ζωντανέψουν. Πρεπ’ να κουβαλίσουν πέτρες, να χτίσουν τοίχια, ξηρολιθιές, να μην φύγει το χώμα και ξεπλυθεί η γης και μέχρ’ την Άνοιξη θα βαρέσουν ούλα μόνα τσ’… Έχει δύναμη η γης, μια στάλα βοήθεια θέλει. Λάσπη να την κάνουν την Εύβοια, να δροσιστεί, να ξαποστάσει, για να παρ’ μπροστά…».
Η αναγέννηση από τις στάχτες είναι το μεγάλο στοίχημα. Και για τη γη και για την ελευθερία μας. Οι σπόροι του καλού υπάρχουν. Αυτενέργεια, αυτό-οργάνωση, αλληλοβοήθεια. Έτσι σώθηκε ό,τι σώθηκε. Οι «σπόροι» αυτοί πρέπει να «μουλιάσουν» στον ιδρώτα της προσπάθειας για να αναγεννηθεί η εμπιστοσύνη στο ανθρώπινο πεπρωμένο και το μέλλον να σημαίνει ελπίδα και όνειρα και όχι δυστοπία και εφιάλτες. Ο ρόλος της μεσαίας τάξης σε αυτή την προσπάθεια είναι πρωταγωνιστικός. Οι ψευδαισθήσεις τελείωσαν. Είμαστε μόνοι μας απέναντι σε ελίτ που προχωρούν αδίστακτα στην απανθρωποποίηση της ανθρωπότητας. Κρύβουν το προφανές και κάνουν το αδιαμφισβήτητο να μοιάζει αμφιλεγόμενο με τη δύναμη των media που έχουν στην διάθεσή τους.
Ένα Κακό αβυσσαλέο στη φρίκη του. Πρώτα μας βάλανε να τρώμε τις σάρκες των παιδιών μας και τώρα υπόσχονται….πράσινα άλογα, πάνω στις στάχτες. Υβριδικά πατενταρισμένα δέντρα. Μια φύση – ζόμπι. Ο Ζοζέ Σαραμάγκου το έχει προβλέψει με ακρίβεια. «Aς ιδιωτικοποιηθούν τα πάντα, ας ιδιωτικοποιηθεί η θάλασσα και ο ουρανός, ας ιδιωτικοποιηθεί το νερό και ο αέρας, ας ιδιωτικοποιηθεί η Δικαιοσύνη και ο Νόμος, ας ιδιωτικοποιηθεί και το περαστικό σύννεφο, ας ιδιωτικοποιηθεί το όνειρο, ειδικά στην περίπτωση που γίνεται την ημέρα και με τα μάτια ανοιχτά. Και σαν κορωνίδα όλων των ιδιωτικοποιήσεων, ιδιωτικοποιήστε τα Κράτη, παραδώστε επιτέλους την εκμετάλλευση υμών των ιδίων σε εταιρίες του ιδιωτικού τομέα με διεθνή διαγωνισμό. Διότι εκεί ακριβώς βρίσκεται η σωτηρία του κόσμου… Και μια και μπήκατε στον κόπο, ιδιωτικοποιήστε στο φινάλε και την πουτάνα τη μάνα που σας γέννησε».
Αυτό κάνουν. Για τη μάνα τους, είναι δικός τους λογαριασμός. Γι’ αυτό και προήχθη σε υπουργό ο Σκέρτσος.  Αλλά για τη μάνα μας, τη γη, μόνο μία στάση μπορούμε να έχουμε: ΚΑΤΩ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΗ!
Καλό κουράγιο, σύντροφοι κι αδέρφια. «Nature loves courage» όπως είπε προς την ανθρωπότητα σε ανύποπτο χρόνο ένας σύγχρονος επιστήμονας και μυστικός προφήτης, ο Αμερικανός εθνοβοτανολόγος Terence McKenna. Είχε προλάβει βέβαια να πάει εκεί ήδη ένας δικός μας ποιητής, ο Γιάννης Ρίτσος. Τούτο το χώμα δεν μπορεί κανείς να μας το πάρει.

Τι καίγεται στη Β. Εύβοια; Στην ουσία, ένας τρόπος ζωής. Με αυτάρκεια και ανθρώπινη ποιότητα που εξασφαλίζει η μικρή κλίμακα. Από τα κηπαριά, με συμβιωτικές δραστηριότητες με το δάσος (ρυτινοσυλλέκτες, ξυλοκόποι, μελισσοκόμοι, μικρές τουριστικές μονάδες, κλπ), με στέγαση που εξασφαλίζει ποιότητα ζωής και ανθρώπινων σχέσεων μέσα στην καθημερινότητα, μακριά από τις βιομηχανίες μοναξιάς και  πόνου των μεγάλων αστικών κέντρων. Τόπος φιλοξενίας για πολλούς «δραπέτες» που απαρνήθηκαν την αστική παρακμή, μάζεψαν όσες δυνάμεις είχαν και δεν είχαν, αποφασίζοντας να κάνουν μια καινούργια αρχή για τους ίδιους και τα παιδιά τους.

Αυτός ο τρόπος ζωής είναι πλέον ανοιχτά εχθρός του Κράτους. Γι’ αυτό και αφέθηκε στην καταστροφή του. Το κράτος μετά το «μαζί τα φάγαμε», θα επινοήσει το «μαζί τα κάψαμε»,  εργαλειοποιώντας άλλη μια κρίση, την κλιματική, όπως έκανε και με τη δημοσιονομική, όπως έκανε με την προσφυγική, όπως έκανε με την πανδημία. Το Κράτος εργαλειοποιεί τις κρίσεις προκειμένου να ανακατανέμει στη διάρκεια κρίσεων πόρους υπέρ των ελίτ και σε βάρος των μεσαίων στρωμάτων,  εφόσον από τους φτωχούς δεν έχει πλέον να εισπράξει τίποτα παρά μόνον την απελπισία τους. Το Κράτος καλλιεργεί κάθε φορά την ενοχή για να «ξεπλυθεί» από τα εγκλήματα που διαπράττει ως εντολοδόχος των ελίτ.

Θα ξεχαστούν όλα και αυτή τη φορά; Μπορεί. Μπορεί και όχι όμως. Γιατί έχουν μαζευτεί πολλά και δεν φαίνεται η θεσμική βαλβίδα ασφαλείας για να εκτονωθεί ο δίκαια συσσωρευμένος θυμός.

Ωστόσο, μέσα στο μεγάλο κακό αρχίζουμε να παρατηρούμε τους κόκκους του καλού που πρέπει να κρατήσουμε γιατί θα τους χρειαστούμε. Νέοι  με ελάχιστα μέσα είναι στην πρώτη γραμμή για να δώσουν την άνιση μάχη με τις φλόγες, διακινδυνεύοντας τη σωματική ακεραιότητά τους ή και τη ζωή τους προκειμένου να υπερασπιστούν ό,τι αγαπούν.

Αν αυτούς τους κόκκους καταφέρουμε να τους μετασχηματίσουμε σε μια «κρίσιμη μάζα» αποφασισμένων ανθρώπων να υπερασπιστούν γη κι ελευθερία, το στοίχημα του ανθρώπινου πεπρωμένου θα συνεχίσει να παίζεται. Αλλιώς μια παγκόσμια κοινωνία – ζόμπι,  σε ένα δυστοπικό περιβάλλον,  θα υπηρετεί, χωρίς εναλλακτική, δαιμονικές ελίτ.

Το σενάριο αρέσει σε αυτούς που το υλοποιούν.

Οι υπόλοιποι έχουμε κάθε λόγο να το κάψουμε, συνειδητοποιώντας πως ποτέ και πουθενά,  η ελευθερία δεν ήταν και δεν είναι δωρεάν. Πάντα ήρωες την εξαγοράζουν για λογαριασμό των παιδιών.

Η κρίση εμπιστοσύνης είναι δεδομένη πλέον. 13.000 plus νεκροί από την πανδημία, αναποτελεσματικά εμβόλια, μεγάλες ζημιές στην οικονομία από τα λοκντάουνς, ανασφάλεια από την ασύδοτη δράση του οργανωμένου εγκλήματος, αμηχανία μπροστά στην έξαρση της έμφυλης βίας και για «κερασάκι», η δασοκτόνα διαχείριση των πυρκαγιών. Όμως η κοινωνία έχει θέμα εκπροσώπησης καθώς καμία εκ των υφιστάμενων πολιτικών δυνάμεων δεν έχει τα εχέγγυα μιας αξιόπιστης εναλλακτικής. Αυτό κάνει τον Μητσοτάκη να αισθάνεται άτρωτος και να επιλέγει τη στρατηγική της σύγκρουσης και όχι αυτή της συνεννόησης.
Ωστόσο θέλοντας και μη, ο πρωθυπουργός παραδέχθηκε πως ζούμε σε ένα κράτος περιορισμένης ευθύνης. Δεν μπορεί μας είπε το κράτος να πετύχει όλους τους στόχους του στις πυρκαγιές και γι’ αυτό περιορίζεται να προστατεύει μόνο την ανθρώπινη ζωή. Μπα;;; Από πότε είναι στη διακριτική ευχέρεια του κράτους το αν θα ανταποκρίνεται ή όχι στις συνταγματικές υποχρεώσεις του; «Η ιδιοκτησία τελεί υπό την προστασία του Kράτους» (άρθρο 17, 1). Ναι ή όχι; . «Η προστασία του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του Κράτους και δικαίωμα του καθενός» (άρθρο 24,1). Ναι ή όχι; Έχουμε Σύνταγμα και είμαστε Δημοκρατία ή … ΕΠΕ;
Οι κομματικές αντεγκλήσεις απλά ξεπλένουν την ανικανότητα του κρατους, η οποία οπως διαπιστώνουμε έχει συνέχεια μέσα στο χρόνο. Από τον «στρατηγό άνεμο» στο «μικροκλίμα» και πάει λεγοντας. Όμως δεν μπορεί πίσω από τον απλό πυροσβέστη που ρίχνεται ηρωικά στη μάχη με τη μάνικα, να κρύβεται η ανικανότητα της ηγεσίας του Σώματος που αποδεικνύεται σε όλες τις περιπτώσεις των πυρκαγιών των τελευταίων 24ωρων. Οι φωτιές σβήνουν όταν έχουν κάψει τα πάντα ή όταν φτάνουν στη θάλασσα. Όλα τα υπόλοιπα είναι «να χαμε να λέγαμε». Κι αυτά που κατά καιρούς λέγονται πως την ώρα της μάχης δεν αλλάζεις τον στρατηγό είναι της πλάκας. Τον αλλάζεις για να μη σε πάρει μαζί του. Εκτός κι αν η ηγεσία είναι ικανή μεν στον επιτελικό σχεδιασμό αλλά δεν έχει τα μέσα για να τον υλοποιήσει. Όποτε εκεί πρέπει να υποβάλλει την παραίτηση της. Για την ηγεσία του Πυροσβεστικού Σώματος δυο επιλογές υπάρχουν: Η να αποταχθεί γιατί φταίει ή να παραιτηθεί γιατί φταίει ο καθ’ ύλην αρμόδιος υπουργός που δεν μερίμνησε για την επάρκεια των μέσων. Πάντως το να λήξουν όλα σαν να μην έγινε τίποτα είναι προσβολή των πολιτών που φορολογούνται σκληρά για να πληρώνουν την ασφάλεια τη δική τους και της περιουσίας τους.
Η πιο ασύμμετρη απειλή είναι η ανικανότητα και η επικοινωνιακή διαχείριση που τη συνοδεύει προκειμένου να την κρύψει. Η αλαζονεία οδηγεί τον πρωθυπουργό στο απόλυτο λάθος. Να υποτιμήσει το κύμα του «Μητσοτάκη γαμιέσ@» και να πάρει κι αυτός σειρά μεταξύ των «καμένων» πρώην, οι οποίοι  αντί να αλλάξουν μυαλά, πίστευαν στα σοβαρά να αλλάξουν λαό.
Στην πολιτική, όπως και στη ζωή, όσα δεν φέρνει ο χρόνος τα φέρνει η στιγμή…

H κλιματική απειλή, είτε μας πνίγει, είτε μας καίει, έχει φτάσει ήδη μπροστά στην πόρτα μας. Οι πάγοι λιώνουν, οι πυρκαγιές καταστρέφουν τα εναπομείναντα δάση, οι σολομοί βράζουν πλέον μέσα στο νερό κι ο πλανήτης, λυπάμαι πολύ, αλλά δεν θα σωθεί με το να αντικαταστήσουμε τα πλαστικά καλαμάκια. Μια καλή αρχή θα ήταν να φυτεύει ο καθένας μας τουλάχιστον ένα δέντρο το χρόνο. Για την Ελλάδα 10.000.000 δέντρα το χρόνο, από αναδασωτέες εκτάσεις μέχρι ταράτσες πολυκατοικιών. Αυτός θα ήταν ένας ορθολογικός εθνικός στόχος.
Το ζήτημα λοιπόν είναι αν υπάρχει το «αλλιώς» που προλαβαίνουμε να κάνουμε ή απλώς να συνεχίσουμε με σαρκαστικό κυνισμό να κάνουμε τους «Κινέζους», αφήνοντας τον πλανήτη και την ανθρωπότητα στη βουλιμία της οικονομίας. Διότι αυτό είναι σε τελική ανάλυση το διακύβευμα.
Αυτό γίνεται πλέον αντιληπτό απ’ όλο και περισσότερους ανθρώπους στον κόσμο. Κι αυτό είναι θετικό, αν και από μόνο του δεν παράγει αποτελέσματα. Η εμπειρία, μας έμαθε πως «all politics is local». Άρα σε ένα παγκόσμιο διακύβευμα, οφείλουμε να δώσουμε μια ελληνική απάντηση. Να δούμε τον κόσμο με άλλα μάτια, «αν θέλουμε να λεγόμαστε άνθρωποι…» που λέει κι ο ποιητής.
Το ανθρώπινο μέλλον είναι κάτι που πρέπει να επινοήσουμε. Σήμερα, δεν υπάρχει! Απλώς δεν ανακοινώνεται επίσημα. Πρέπει να το δημιουργήσουμε και τη στιγμή που θα ξεκινήσουμε να το κάνουμε θα δημιουργούμε ταυτόχρονα και το παρόν, επαναξιολογώντας το παρελθόν μας.
Χρειαζόμαστε λοιπόν κατεπειγόντως πράξεις που θα κερδίσουν μυαλά και καρδιές, υπερασπιζόμενες πως «η ομορφιά θα σώσει τον κόσμο», πως «το μικρό είναι όμορφο» και πως ο προσανατολισμός έχει νόημα να είναι μπροστά, και όχι αριστερά ή δεξιά ή πίσω. Πράξεις που θα μας κάνουν ικανούς αυτό το «μπροστά» να το δημιουργούμε, με πλήρη συνείδηση, μέρα με τη μέρα. Πράξεις για το μοναδικό φυσικό απόθεμα της χώρας αλλά και για όλα τα αυτονόητα που γίνονται σήμερα με δραματικό τρόπο τα μεγάλα επιτακτικά ζητούμενα: οικολογική σύνεση, κοινωνική υπευθυνότητα, λειτουργική δημοκρατία, μη βία, ισότητα των φύλων. Για ένα υγιές και κυκλικό μοντέλο οικονομίας, περιφερειακά αποκεντρωμένο, δίκαιο και με εύκαμπτους θεσμούς, ένα μοντέλο στο οποίο οι πολίτες να έχουν σημαντικό έλεγχο πάνω στη ζωή τους και να μπορούν να εκφράζουν ελεύθερα τη δημιουργικότητά τους με όρους συνεργειών και συνεργατικότητας.
Για να συμβεί αυτό όμως θα πρέπει οι πράσινες ιδέες να συναντηθούν με την κοινωνία. Και κυρίως με εκείνο το «γκρίζο» τμήμα της, το βαθιά απογοητευμένο και ανήσυχο, που δεν εμπιστεύεται πλέον την επαγγελματική πολιτική τάξη και είναι έτοιμο να βάλει τις φωνές γιατί δεν ακούγεται η απόγνωσή του. Οι πράσινες ιδέες έχουν έναν μεγάλο εχθρό μέσα στην κοινωνία. Τα «πράσινα άλογα». Την απαξίωση που έχουν υποστεί εξαιτίας της κατάχρησης της έννοιας «πράσινη ανάπτυξη» και την ταύτισή τους με το συντελούμενο πλιάτσικο των ανεμογεννητριών. Γι’ αυτό και οι πράσινες ιδέες θα πρέπει να επανασυστηθούν με σαφήνεια και καθαρότητα.
Δεν είναι ζήτημα ιδεολογικό. Είναι ζήτημα κατ’ εξοχήν εφαρμοσμένης πολιτικής, ως εναλλακτικό σχέδιο διαχείρισης της μεγαλύτερης κρίσης που γνωρίζει η γενιά μας, με επίκεντρο τη ζωή του καθενός μας προσωπικά. Πράσινο γιατί πεθαίνουμε!

Τα ωραία ταξίδια, θέλουνε καλή παρέα.

Οι μοναχικοί ταξιδιώτες βιάζονται να τα μάθουν όλα και νιώθουν πως οι Άλλοι είναι βαρίδια, εμπόδια στη μεγάλη λεωφόρο των επιτεύξεων. Τα ταξιδιωτικά ημερολόγια είναι γεμάτα από πρώτο ενικό. Όπως είπε και ο Σαρτρ: Η κόλασή μου είναι οι Άλλοι.

Γι’ αυτό συνάντησε τον εαυτό που αγνοείς επιδεικτικά και αποενοχοποιήσου. Η αντίσταση σε αυτή τη συνάντηση  είναι μεγάλη καθώς οι άνθρωποι είμαστε πλάσματα της συνήθειας. Μας έχουν εκπαιδεύσει οι ρόλοι που υποχρεωθήκαμε να παίξουμε για να επικοινωνούμε με τους Άλλους, θεωρώντας αδίκως πως αυτό θα μας έκανε πιο αγαπητούς.

Στην ολότητά μας δεν μπορούμε να είμαστε στάσιμοι. Στάση είναι το μπλοκάρισμα της ενέργειας που είμαστε,  μόνο και μόνο για να υπηρετηθούν ρόλοι – είδωλα.

Οι άνθρωποι πεθαίνουμε επειδή οργανώνουμε τις σχέσεις μας με βάση ρόλους.  Ζούμε κωπηλατώντας. «Τραβάω κουπί» όπως λέει ο καθημερινός άνθρωπος.  Στο τέλος, οι ρόλοι μας καθηλώνουν στην ανία και  μας εκτελούν. Ο επόμενος θα πάρει το κουπί.

Θα ζούσαμε πολύ διαφορετικά συνειδητοποιώντας πως οι ευχάριστες εκπλήξεις που μας αναζωογονούν δεν είναι αποτέλεσμα της τύχης. Οι στιγμές του πραγματικού ενθουσιασμού είναι απόφαση. Η απόφαση του να πάρουμε την αρνητική υπερένταση που λιμνάζει μέσα μας και να την θέσουμε στην υπηρεσία της απο – κατάστασης του κόσμου μας.

Μέτρο δεν είναι η εξορία της υπερβολής αλλά η μυστηριακή χρήση της.  Ταξίδι χωρίς γαλέρα!